Inclusief onderwijs

Onderzoek en praktijkverkenningen

Het Nederlands Centrum Onderwijs & Jeugdzorg (NCOJ) heeft met steun van Jongeren INC het afgelopen jaar het eerste onderzoek in Nederland gedaan naar scholen in het basisonderwijs die werken aan inclusief onderwijs. Dit onderzoek geeft een unieke inzage in de status van inclusief onderwijs, de werkpunten en de ondersteuningsbehoeften die basisscholen die werken aan inclusief onderwijs aangeven.

Daarnaast zijn praktijkverkenningen gedaan in een zestal regio’s waarin actief wordt gewerkt aan inclusief onderwijs.

Dankzij het onderzoek en de verkenningen hebben we zicht op:

• de deelonderwerpen waaraan basisscholen, samenwerkingsverbanden en regio’s nu en in de nabije toekomst werken;
• hun startposities en randvoorwaarden;
• de knelpunten die zij tegenkomen;
• en de ondersteuningsvragen die ze hebben.

De bevindingen van het onderzoek zijn op 26 mei 2021 gepresenteerd. Het onderzoeksrapport werd in ontvangst genomen door demissionair minister Arie Slob, Tweede Kamer-lid voor D66 Paul van Meenen en Otwin van Dijk (burgemeester Oude IJsselstreek) namens de VNG.

Platform Naar Inclusiever Onderwijs

Het onderzoek en de regiobeschrijvingen vormen dé basis om de komende jaren aan de slag te gaan met basisscholen, samenwerkingsverbanden, gemeenten en de leerlingen zelf.

Het Platform Naar Inclusiever Onderwijs is opgezet om basis- én middelbare scholen nu en in de toekomst te ondersteunen bij het realiseren van inclusief onderwijs. Jongeren INC steunt de komende jaren het Platform, JongPIT en samenwerkingspartner Defence for Children om samenwerkingsverbanden, scholen, ouders en leerlingen te helpen bij het realiseren van inclusief onderwijs. We willen een platform creëren dat deze ondersteuning ook na de programmaperiode kan blijven bieden.

De volgende activiteiten worden de komende tijd uitgevoerd door het Platform Naar Inclusiever Onderwijs:

1. Samenwerken aan inclusief onderwijs in de regio: We zetten onze samenwerking voort met 6 regio’s/ samenwerkingsverbanden die actief werken aan inclusief onderwijs en breiden het aantal uit tot 8. Deze regio’s omvatten samen circa 650 scholen voor primair en voortgezet onderwijs. Zij zijn met vernieuwende aanpakken bezig die inspiratie en nieuwe kennis kunnen opleveren voor andere regio’s/samenwerkingsverbanden, scholen en hun partners.
2. Ondersteuning van scholen: Mede op basis van de onderzoeksresultaten en de ondersteuningsbehoefte van scholen worden actief tools en instrumenten aangeboden om scholen, besturen en samenwerkingsverbanden praktisch te (blijven) ondersteunen.
3. Leernetwerken en de beweging: In het ondersteuningsprogramma verbinden we de regio’s/ samenwerkingsverbanden met elkaar, zodat leerervaringen kunnen worden gedeeld en vraagstukken besproken. Ook worden besturen en hun scholen bereikt via de onderwijs(profiel)organisaties en hun netwerken. De onderzoeksactiviteiten en de bevindingen uit de regio-aanpak en netwerken van onderwijs(profiel)organisaties leveren input voor bredere praktijkontwikkeling en beleidsbeïnvloeding.
4. Jaarlijks aandacht voor inclusief onderwijs: Er zijn gedurende het jaar meerdere momenten waarop we actief aandacht vragen voor het belang van inclusief onderwijs. Dit doen we onder andere tijdens de landelijke conferentie van het platform en tijdens de Week van Inclusief Onderwijs die voor de tweede keer plaatsvindt (27 september t/m 1 oktober 2021).
5. Stem van jongeren: JongPIT: De stem van Jongeren zélf staat centraal. Het platform werkt nauw samen met Stichting JongPIT. Door jongeren perspectief te bieden, door onbegrip in de samenleving weg te nemen en met professionals continu in gesprek te gaan over kansen en obstakels, draagt JongPIT bij aan participatie naar wens en vermogen van jongeren met een chronische aandoening.