Evaluatieonderzoek Gezonde Toekomst Dichterbij

Onderzoek Wageningen University & Research en Verwey-Jonker Instituut

Vanaf voorjaar 2016 voerden Wageningen University & Research (WUR) en het Verwey-Jonker Instituut in opdracht van FNO een overkoepelend evaluatieonderzoek uit van het programma Gezonde Toekomst Dichterbij. Het onderzoeksrapport van dit evaluatieonderzoek is nu te downloaden.

In het rapport staat veel nieuwe kennis en aanknopingspunten voor beleid, onderzoek en praktijk naar het verminderen van gezondheidsachterstanden in Nederland. FNO neemt deze resultaten mee in het nieuwe programma ‘Samen Kansrijk en Gezond’, dat start in 2021.

46 Projecten

Gezonde Toekomst Dichterbij had als doel het verminderen van gezondheidsachterstanden bij gezinnen in achterstandssituaties. Het programma ondersteunde o.a. 46 projecten die integraal werkten aan het verbeteren van de ervaren gezondheid van gezinnen, het verminderen van roken, alcoholgebruik en/of overgewicht.

De onderzoekers zagen in de projecten vier benaderingen naar voren komen:

1. bottom-up werken, waarbij deelnemende gezinnen bepalen wat er gebeurt;
2. netwerkbenadering, waarbij bewoners en professionals met elkaar samenwerken;
3. benaderingen waarbij professionals, zoals opbouwwerkers, worden getraind en ingezet;
4. projecten waarbij mensen een specifiek leefstijlprogramma krijgen aangeboden, zoals Stoppen met roken of Gezond bewegen.

Bij de meeste projecten was sprake van een mengvorm, waarbij de nadruk lag op een van de benaderingen.

Afname gezondheidsrisico’s

Uit het evaluatieonderzoek blijkt dat Gezonde Toekomst Dichterbij er voor een deel aan heeft bijgedragen dat de gezondheidsrisico’s voor de deelnemers afnamen en dat zij zich gezonder gingen voelen.

Verder blijkt dat het verminderen van gezondheidsachterstanden vooral vraagt om benaderingen waarin oog is voor de diversiteit binnen de doelgroep ‘gezinnen in een achterstandssituatie’. Er moet bijvoorbeeld rekening worden gehouden met de context waarin mensen leven en met de oorzaken van stress in het dagelijkse leven van de gezinnen.

Uit het onderzoek blijkt tevens dat het beter lukt om bewoners mee te laten doen aan activiteiten als je goed rekening houdt met de omstandigheden waarin gezinnen leven. Het helpt ook als je let op bestaande activiteiten in een wijk en de ervaringen van mensen met hulpverleners of sociale netwerken.