Ruimte en supermotivatie

Wat betekent het voor jullie om te werken op een inclusieve werkvloer?

Marije: We hebben allemaal een verschillende achtergrond. Hier gaat het niet zozeer om de opleiding die je gedaan hebt of om het papiertje, maar om wat je kan. En je krijgt de kans dit verder te ontwikkelen. Er wordt echt gekeken naar jou als persoon, wat je kan én wat je wil.

Esther: Pas in tweede instantie kijken we naar: wat heb je nodig om dit goed te kunnen doen, gezien jouw beperking. Hoe kunnen we je werk inclusief maken?

M: Als je bijvoorbeeld aangeeft: ik vind prikkels niet zo fijn. En je wil daarom soms een koptelefoon op, want het is even te druk op kantoor. Hier is het gewoon vanzelfsprekend dat dat kan. Esther, jij gebruikt wel eens een koptelefoon. Nou, dan weet ik: zij heeft zich even afgezonderd. En ze geeft zelf wel aan van: ik ben er weer. Echt elkaar de ruimte geven, hè?

E: Dat vind ik een mooie, Marije, elkaar de ruimte geven. Hier kijken we eerst naar mogelijkheden en dan pas naar beperkingen. Terwijl, bij een heleboel organisaties gaat het zo: beperking, moeilijk, extra werk, ingewikkeld… Laten we daar maar niet aan beginnen. En dan wordt er niet meer gekeken naar: wat kan die persoon eigenlijk?

Maar is een beperking nooit een reden om iemand af te wijzen?

M: Stel je voor dat er een sollicitant binnenkomt die slechter ziet dan ik en een brailleleesregel of spraaksoftware nodig heeft. Dan is het niet zo dat we zeggen: dat gaat niet lukken. Nee, we kijken: wat is er mogelijk? Het zou best een puzzel kunnen zijn en meer aanpassing vragen, maar het is geen reden om iemand af te wijzen.

E: We hebben het wel gehad over mensen die hun grenzen niet in de gaten houden en maar doorgaan en doorgaan. Wij gaan niet controleren of je om 9 uur ’s avonds nog aan het werk bent. Die verantwoordelijkheid ligt bij jezelf. Dus enig zelfleiderschap vragen we wel.

M: Het is vertrouwen hebben in elkaar: jij gaat echt wel aangeven waar je behoefte aan hebt. En als je dat aangeeft, dan zorgen wij daarvoor.

Wat voor voordelen heeft het voor een organisatie om inclusief te werken? Waarom zou je dat willen, als werkgever?

E: Om te beginnen de supermotivatie. Mensen die minder kansen hebben of die tegen moeilijkheden aanlopen in een ‘normale’ werkomgeving zijn blij dat ze hier gewoon lekker kunnen werken. Die zorgen wel dat ze hun zaakjes op orde hebben en dat ze hun verantwoordelijkheid nemen. Zij brengen een bepaalde energie mee om dingen gedaan te krijgen.

En er is nog een ontzettend duidelijk voordeel, maar op de een of andere manier komt dit nooit goed voor het voetlicht. We zitten nog steeds in een krappe arbeidsmarkt. Er is een gigantisch leger aan mensen die uitstekend kunnen werken, maar nu thuis op de bank zitten. Dat is zonde voor alle partijen.

M: Daarom is het zo jammer als je de mogelijkheden niet ziet. Alle mensen met een beperking die ik spreek, hebben een strijd geleverd. Ze zijn ergens tegenaan gelopen waar ze zich hebben uitgevochten. Ze nemen veel levenslessen mee waar ook een ander iets aan heeft. Veerkracht, strijdbaarheid. Deze mensen weten waar hun valkuilen liggen, maar ook wat hun talenten zijn.

Een werkgever zegt zo vaak: kan niet, want wij werken al dertig jaar zus en zo. Maar je moet toch kunnen veranderen? Je moet flexibel zijn als werkgever. Denken: dit biedt mogelijkheden. Misschien willen meerdere mensen dit wel.

Je bedoelt medewerkers met én zonder beperking?

M: Ja. Als je gaat luisteren naar wat iemand nodig heeft, creëer je een sfeer waarin iedereen naar elkaar gaat luisteren. Dat kan zich als een olievlek verspreiden en dan krijg je voor iedereen een fijne werkplek.

E: Ik heb een gehoorbeperking en voor mij is vergaderdiscipline superbelangrijk. Als mensen door elkaar heen gaan praten dan raak ik de draad kwijt. Maar vergaderdiscipline is voor iederéén prettig. Want iedereen wordt stapelgek als er door elkaar getoeterd wordt of als er slecht wordt voorgezeten. En dat is wel iets wat mensen met een beperking in een organisatie kunnen brengen. Ze kunnen fungeren als een soort breekijzer, waar uiteindelijk iedereen beter van wordt.

Dus als organisaties zeggen: wij willen inclusiever werken, dan zou jullie eerste tip zijn: luister naar wat nodig is.

M: Precies. En het hoeft niet meteen heel groot. Met kleine stapjes kun je ook beginnen.

E: Dat voorbeeld dat jij gaf, Marije: soms een koptelefoon op kunnen doen. Of af en toe thuiswerken. Het is supertof dat er zoveel online kan. Maak daar gebruik van.

Over TeamX

TeamX is ontstaan vanuit het programma Klein Geluk van FNO. Binnen Klein Geluk hebben we al bijna tien jaar ervaring met het werken met mensen met een beperking. Hiermee dragen we direct bij aan het doel van ons programma: vergroten van ervaren kwaliteit van leven. Er is bovendien meer ervaringskennis in ons team en dit zorgt voor een betere afstemming van onze activiteiten op de mensen om wie het gaat. Wij ervaren continu dat de verschillen binnen ons team leiden tot meer creativiteit en een bredere blik.

TeamX adviseert en ondersteunt organisaties die subsidies verstrekken aan projecten bij hun werkzaamheden. Tegelijk zetten we ons ervoor in om meer mensen duurzaam aan het werk te krijgen op een inclusieve werkvloer.