Bart de Bart, oprichter en voorzitter van Studeren & Werken Op Maat

'Talentvolle jongeren begeleiden we naar een gave baan.'

‘Bijna tien jaar geleden ben ik met SWOM begonnen: in maart 2012. Ik ben zelf te vroeg geboren, waardoor ik kwetsbare longen heb en moet oppassen niet ziek te worden. Dat gebeurde toch regelmatig in mijn jeugd en ook tijdens het afronden van mijn studie. Een paar maanden ben ik eruit geweest om beter te worden. Toen merkte ik dat je op de universiteit of hogeschool op een hulpvraag niet altijd een goed antwoord krijgt. Dat moest leuker en professioneler kunnen. Ik ben een klein actiecomité begonnen: Studeren Op Maat.

'Het moest leuker en professioneler. Ik ben een klein actiecomité begonnen.'

Interessant netwerk

Tijdens mijn eerste baan bij het ministerie van BZK kwam ik in een interessant netwerk terecht en zeiden veel mensen: “Bart, hier moet je iets mee doen.” Toen heb ik een aantal events georganiseerd en daar kwamen zo ontzettend veel mensen op af met een verhaal als het mijne. Mensen die chronisch ziek waren, die een ingewikkeld studieverleden hadden of die het ingewikkeld vonden om de stap naar werk te zetten. De aanmeldingen stroomden binnen.

Young professionals

We hebben een traject ontwikkeld voor young professionals met een arbeidsbeperking op weg naar hun eerste baan. Per jaar begeleiden we nu 250 mensen in Den Haag, Zwolle en Zeeland naar duurzaam werk bij een van de 92 bij ons aangesloten werkgevers. Dit zijn alle ministeries, veel van de toezichthouders, de Eerste en Tweede Kamer, en ook een aantal commerciële organisaties, zoals banken. Wat al die werkgevers gemeen hebben is dat het heel kennisintensieve organisaties zijn, die inclusiviteit nastreven, maar dat willen bereiken met mensen die hun reguliere collega’s zouden kunnen zijn.

Pim

En dat zijn onze jongeren: hoogopgeleide, talentvolle mensen op weg naar een gave baan, die hier en daar een ingewikkeldheid hebben. Het zijn knokkers, mensen die er veel voor hebben gedaan en gelaten om hun studie af te ronden. Bijvoorbeeld Pim Boon, nu jurist bij de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit en een van onze ambassadeurs. Als een werkgever hem ziet binnenkomen in zijn rolstoel, zie je vooral heel veel angst. Wat SWOM dan doet is in kaart brengen: wie is Pim en wat is zijn talent? Daarna gaan we het gesprek aan hoe een werkgever het zo kan inrichten dat Pim daar kan werken.

Er komen allemaal vragen in het hoofd van zo’n werkgever naar boven: Hoe gaat Pim in de lift? Hoe gaat Pim naar het toilet? Werkgevers zijn vaak wat onhandig in het voeren van zo’n gesprek. Ze zijn eigenlijk te netjes. Wat wij doen is zorgen dat zij deze vragen stellen. Pim vindt het helemaal niet erg om ze te beantwoorden; dat heeft hij al heel vaak gedaan.

'Werkgevers zijn eigenlijk te netjes.'

Levensbrede begeleiding

Waar SWOM voor staat is integrale, levensbrede begeleiding. Want een beperking heb je niet alleen als je op je werk bent, maar ook als je thuis aan de keukentafel zit en als je met vrienden iets leuks doet. Met levensbrede begeleiding kun je je leven zo inrichten dat je je baan kunt behouden. Dat was altijd een best ingewikkeld onderwerp om aan werkgevers uit te leggen, maar door corona is bij veel mensen het kwartje gevallen. Structureler thuiswerken, het meer hybride inrichten van je werkweek, op een meer flexibele manier kijken naar functies: dat is nu ineens heel normaal.

'Levensbrede begeleiding, want een beperking heb je niet alleen als je op je werk bent.'

Veranderende hulpvraag

SWOM begon met vooral jongeren met een fysieke arbeidsbeperking. In de loop der jaren is de instroom veranderd. Op dit moment heeft 73 procent van de jongeren een psychische beperking. Dan kan je denken aan autisme of een persoonlijkheidsstoornis. Op de hulpvragen die daaruit voortkomen zijn we ons gaan specialiseren. Een GZ-psycholoog coördineert alle trajecten en we werken met een team van toegepast psychologen.

We kijken nu of we de stap naar Tilburg of Breda kunnen maken en we denken ook over Friesland en Gelderland. We gaan pas richting een bepaalde regio als daar ook werkgevers zijn die met ons mee willen doen, want dat is altijd de start. We passen op geen jongeren in te laten stromen die we geen perspectief kunnen bieden op een baan.

'Veel werkgevers die met ons mee willen doen: dat is altijd de start.'

Slimmer financieren

Binnen het FNO-programma Jongeren INC hebben we samen met JongPIT en de andere werkinterventies Buzinezzclub en Stichting 180 in samenwerking met Young Capital, gekeken naar wat nou de systeemdrempels zijn waar jongeren tegenaan lopen op hun weg naar een duurzame baan. Die werken we nu uit met de verhalen van echte jongeren. Daarmee kun je makkelijk naar de politiek, want ik merk dat daar ontzettend veel behoefte aan is.

De lobby voor levensbrede begeleiding bij ons grote Haagse netwerk koppelen we tevens aan het onderzoek naar een alternatief financieringsmodel voor die levensbrede begeleiding in de toekomst. Wat moeten we veranderen aan het systeem om jongeren aan werk te helpen en hoe kunnen we dat slimmer en efficiënter financieren?

'De systeemdrempels werken we uit met de verhalen van echte jongeren. Daarmee kun je naar de politiek.'

Open keuken

Verder delen we binnen Jongeren INC onze kennis met de andere werkinterventies. En wij leren ook veel van hen. Bij Buzinezzclub is enorm veel expertise als het gaat om multiproblematiek rondom schulden. Je merkt dat steeds meer jongeren hierop vastlopen en die kennis kunnen we dus goed gebruiken. Stichting 180 doet veel met positieve gezondheid. Dat heeft raakvlakken met de manier waarop wij jongeren begeleiden. Ik vind het bijzonder dat drie totaal verschillende organisaties, die ook een andere doelgroep bedienen en een andere oorsprong hebben, zo volledig open met elkaar aan hetzelfde doel werken. Zonder Jongeren INC hadden we de keuken nooit zo open gezet.

Inclusieve stages

We kregen, vooral dit laatste jaar, veel vragen van studenten die vastliepen bij het vinden van een stage. We hebben daarom samen met onder meer het ministerie van Binnenlandse Zaken, het UWV en Rick Brink, toen nog in zijn rol als minister van Gehandicaptenzaken, een Stagedesk opgezet om deze jongeren te helpen bij het vinden van een inclusieve stage. Je studie afronden is de perfecte voorbereiding op het vinden van een fantastische baan, dus waarom zouden we dat niet goed organiseren? We zijn nu negen maanden bezig en hebben al zestig jongeren begeleid naar een stage.

'Je studie afronden is de perfecte voorbereiding op het vinden van een fantastische baan. Waarom zouden we dat niet goed organiseren?'

Hoe gaan we dit structureel gefinancierd krijgen? Jobcoaching wordt betaald door de gemeente of het UWV. Dat is supergoed geregeld en je wilt dat ook voor stages. We zouden integrale stagetrajecten in de toekomst wellicht ook in een resultatenfonds kunnen opnemen. Onderwijs is ontzettend kostbaar. Iemand niet laten afstuderen omdat ie zijn stage niet rond krijgt is totale kapitaalvernietiging. Dit staat dus bovenaan mijn lijstje.’

 

Meer weten over de activiteiten van SWOM?